موفقیت در درس زبان انگلیسی
بخش اول
بسیاری از من می‌پرسند: «راز موفقیت در یادگیری زبان انگلیسی چیست؟» و جواب من همواره یک چیز است: «موفقیت در درس زبان انگلیسی به هیچ وجه تصادفی نیست؛ اصلاً رازی برای موفقیت وجود ندارد. موفقیت حاصل انتخاب درست، صبر و تلاش و آماده‌سازی است.»
برای رسیدن به سطح مناسب در درس زبان انگلیسی حداقل با هدف قبولی در آزمون ورودی دانشگاه‌ها – هم دانشگاه‌های سراسری، هم آزاد و هم پزشکی – در دو مقطع کارشناسی ارشد و دکتری در مرحله اول باید با ویژگی‌های آزمون در درس زبان انگلیسی آشنا بود.
فارغ از تفاوت های جزئی در آموزش زبان انگلیسی، در تمام آزمون های ورودی دانشگاه های ایران از دانشجویان انتظار می‌رود گنجینه لغوی مناسب داشته باشند، با ساختارهای گرامری متنوع آشنا باشند و از توانایی لازم برای درک متون علمی و پاسخ دادن به سوالات درک مطلب برخوردار باشند.
سوال مهم و قابل توجه این است که آیا منبع مشخصی برای طراحی سوالات آزمون های کارشناسی ارشد و دکتری درس زبان انگلیسی وجود دارد؟ اساساً طراحان سوال بر چه مبنایی سوالات کنکور درس زبان انگلیسی راطراحی می‌کنند؟
در این نوشتار، سعی خواهم کرد به زبان ساده و بدون قید و بندهای نگارشی بسیاری از سوالات شما عزیزان در خصوص درس زبان انگلیسی کنکور را پاسخ دهم.
بخش واژگان = Vocabulary
در یک کلام باید گفت که هیچ منبع مشخصی برای طراحی سوالات کنکور درس زبان انگلیسی وجود ندارد.
طراحان صرفاً بصورت سلیقه ای و بر اساس Register Analysis و Discourse Analysis سوالات بخش واژگان کنکور را طراحی می‌کنند.
طراحی سوالات واژگان کنکور هر سال بر اساس طرح زیر صورت می‌گیرد:
تعدادی از واژگان در گزینه سوالات برگرفته از کنکور سال‌های گذشته هستند. و تعدادی نیز برای اولین بار اضافه می‌شوند.
در خصوص واژگان بخش دوم باید گفت که غالباً از دل متن‌های درک مطلبی که در آن سال برای کنکور انتخاب می‌شود، چند واژه جدید به کنکور اضافه می‌شود.
اما، واژگان برگرفته از کنکور سال‌های گذشته به چندین شکل متفاوت انتخاب می‌شوند:
1- کلمات با املای مشابه ولی معانی متفاوت: گاهی تغییر یک حرف به معنای داشتن واژه‌ای متفاوت با معنایی کاملاً متفاوت است. کنکور سال‌های گذشته، حتی سال‌های بسیار دور را که بررسی کنیم به راحتی متوجه می‌شویم که کلمات مشابه بسیاری در کنکور وجود دارد. مثل موارد زیر:
evoke revoke convoke provoke invoke
aspire inspire conspire respire perspire
حال یک سوال: آیا کتاب‌های معروفی که در سایت‌های مختلف به عنوان منبع معرفی می‌شوند می‌توانند منبع کنکور درس زبان انگلیسی در بخش واژگان باشند؟ کتاب‌هایی مثل Words / 504 Words / 110 Words / Essential Words for the TOEFL و کتاب‌های دیگری که بر اساس این کتاب‌ها نوشته شده‌اند که ذکر نام آن‌ها جایز نیست – کتاب‌هایی که صرفاً بخاطر تبلیغات زیاد سر زبان‌ها افتاده‌اند.
جواب: به هیچ وجه – انتخاب منبع درست قدم اول در گرفتن نتیجه مناسب است.
2- کلمات با املای یکسان ولی مقوله کلمای متفاوت: اکثر قریب به اتفاق واژگان انگلیسی، می‌توانند هم اسم و هم فعل، هم صفت و هم فعل، هم صفت و هم اسم باشند. طراحان یک سال کلمه را در معنای اسمی و سال بعد همان کلمه را در معنا و نقش صفت در کنکور می آورند که به شدت گمراه کننده‌است:
عدم توجه به این مطلب باعث می‌شود که بسیاری از داوطلبان با اینکه واژه را می‌شناسند دچار اشتباه شوند و این صرفاً به بخش واژگان محدود نمی‌شود و حتی باعث گمراهی و اشتباه فاحش در بخش درک مطلب درس زبان انگلیسی نیز می‌شود.
سوال: آیا کتاب‌هایی که در بالا ذکر شد به این مسأله توجه داشته‌اند؟
جواب: به هیچ وجه
3- کلمات با مقوله کلامی یکسان (فقط اسم، صفت، فعل) ولی معانی کاملاً متفاوت: بسیاری از واژگان انگلیسی با اینکه فقط اسم هستند یا صفت هستن یا فعل، بیش از یک معنا دارند – معانی که هیچ ربطی به یکدیگر ندارند. طراحان به شدت به چنین واژگانی علاقمند هستند و هر بار این واژگان را در مقوله متفاوت و معنایی متفاوت نسبت به آنچه در کنکورهای گذشته آورده‌اند انتخاب می‌کنند.
شک نکنید کتاب‌های ذکر شده به هیچ وجه به این مسأله توجه نداشته اند.
4- کلمات با ریشه یکسان ولی مقوله کلامی متفاوت: برخی از واژگان کنکور با اضافه یا کم کردن پسوند یا پیشوند به یک واژه خاص انتخاب می‌شوند:
sustain sustainable sustainability
attain attainable unattainable
5- کلمات مترادف: طراحان با بررسی کنکور سال‌های قبل، مترادف یک سری واژگان را برای کنکور جدید انتخاب می‌کنند. به همین دلیل، در کنکورهای برگزار شده در آزمون کارشناسی ارشد و دکتری تمام دانشگاه‌ها لیستی طولانی از واژگان مترادف وجود دارد:
assess = evaluate = appraise = ارزیابی کردن
criticize = censure = denounce = انتقاد کردن، کوبیدن، سرزنش کردن و ..
6- کلمات متضاد: همین حالت در خصوص کلمات متضاد صدق می‌کند:
significant = important = مهم، ضروری / trivial = frivolous کم اهمیت و پیش پاافتاده
اما چند نکته بسیار مهم و حیاتی
– حتی اگر کسی کنکور سال‌های گذشته را تحلیل کند و واژگان کنکورهای سالیان دور را هم بداند نمی‌تواند انتظار داشته باشد در کنکور نتیجه خوبی بگیرد چرا که صرف دانستن واژگانی که در گزینه‌های هر سوال بکار رفته کافی نیست.
– برای گرفتن نتیجه مطلوب باید توجه داشت که باید منبع انتخابی به گونه‌ای باشد که واژگان بدنه سوالات نیز را بدانیم. بسیار دیده می‌شود که مولفان کتاب‌های مختلف کنکور بعد از انتشار سوالات هر سال، تحلیلی از کنکور برگزار شده منتشر می‌کنند و با برجسته‌کردن واژگان بکار رفته در 4 گزینه سوالات و ادعای اینکه این واژگان در کتاب‌های آن‌ها وجود داشته است داوطلبان را تشویق به تهیه کتاب‌های خود می‌کنند.
– متأسفانه بسیاری از داوطلبان بخش عمده‌ای از واژگان 4 گزینه سوالات را می‌دانند ولی نمی توانند گزینه صحیح را انتخاب کنند. چرا که واژگان به کار رفته در بدنه سوالات را نمی‌دانند و اساساً نمی‌توانند بدنه سوال را درک کنند. البته گرامر درس زبان انگلیسی نیز در این میان اهمیت بسیاری دارد که در مقاله‌ای دیگر به آن خواهیم پرداخت.
– نکته مهم دیگر این است که متأسفانه شیوه آموزش واژگان درس زبان انگلیسی در منابع مختلف پیشنهادی ضعف‌های اساسی دارد. در واقع، در کتاب‌های ذکر شده و بسته‌های آموزشی حتی بسیار معروف و پرفروش واژگان به‌صورت تک کلمه و در قالب یک جمله مثال آموزش داده می‌شوند. حال آنکه برای درک درست یک واژه باید به چندین جنبه توجه کرد. این مطلب مهم را در مقاله بعدی توضیح خواهم داد. مطلبی که بدون درک درست آن، نه تنها در تست واژگان، بلکه در بخش گرامر و درک مطلب هم نتیجه مطلوب نخواهیم گرفت.
– اهمیت گنجینه لغوی درس زبان انگلیسی تا حدی است که می‌توان گفت بدون آن نمی‌توان نتیجه‌ای گرفت. اما با کمی خردمندی در انتخاب منبع مناسب و قطعاً شیوه مطالعه درست دستیابی به نتیجه شکوهمند نه تنها در آزمون ورودی، بلکه بعد از قبولی و خواندن و نوشتن مقالات علمی به انگلیسی نیز دور از انتظار نیست.
نویسند مقاله: دکتر علیرضا زارع استاد دانشگاه و دانش‌آموخته زبان انگلیسی دانشگاه تهران / عضو گروه بابان / مولف کتب زبان عمومی و تخصصی انتشارات راهیان ارشد و دکتری / مولف کتاب‌های آموزش زبان انگلسی، مکالمه، آیلتس، تافل، آزمون‌های بسندگی MSRT/MLHE/EPT و Lingua
جامع ترین منابع و خرید کتاب کنکور ارشد مهندسی کامپیوتر 1403
رزرو مشاوره کنکور ارشد مهندسی کامپیوتر
خرید کتاب‌های آموزش زبان انگلیسی Lingua دکتر علیرضا زارع انتشارات بابان
خرید کتاب زبان عمومی و تخصصی زارع دکتر علیرضا زارع انتشارات راهیان ارشد جلد 1
خرید کتاب زبان عمومی و تخصصی دکتر علیرضا زارع انتشارات راهیان ارشد جلد 2
